آیا شیر فرمان هیدرولیک خودرو را نرم کنیم یا خیر؟
مدت زمانی می باشد که تبلیغ نرم کردن فرمان خودرو بسیار فراگیر شده است اما آیا واقعا اقدام برای نرم کردن فرمان به روش هایی که بعضی از تعمیرکاران انجام می دهند درست است؟ آیا این کار دارای خطراتی می باشد؟ آیا این عمل به سیستم هیدرولیک فرمان آسیبی وارد می کند؟
در یک تعریف کلی می توان کاربرد یک شیر کنترل جهت هیدرولیکی را کنترل کننده جهت مسیر روغن در راه های ارتباطی مورد نظر دانست. از سایر کاربردهای شیر کنترل جهت هیدرولیک مسدود کردن جریان و تعیین مسیر حرکت روغن می باشد.حداکثر نیروی مورد نیاز توسط سیلندر جک هیدرولیک تابعی از حداکثر فشار سیستم و سطح مقطع پیستون و میله پیستون بوده لذا جهت کنترل دقیق نیروی ایجاد شده در سیلندرها، بستگی به کنترل دقیق سطح فشار سیستم دارد. در نتیجه سایر اجزای مورد استفاده در مدار هیدرولیک را در مقابل تنش های غیرمجاز، محافظت می نماید. شیر های کنترل جهت و فشار تجهیزاتی در سیستم های هیدرولیکی می باشند که به وسیله آنها می توان فشار و جهت سیستم را تعیین کرد. به طور کلی فشار سیستم یک مدار هیدرولیکی تحت تاثیر آنها قرار می گیرد.
در مرکز شیر هیدرولیک فرمان خودرو میله ای پیچشی به نام تورشن بار وجود دارد که به مانند یک سنسور مکانیکی اندازه گیر نیرو عمل می کند. اندازه ضخامت این میله دارای محاسباتی می باشد که متناسب با شرایط رانندگی و نیروی دست جهت تغییر وضعیت فرمان در شرایط مختلف می باشد. به زبان ساده تر این میله حساس به نیروی پیچشی با توجه به میزان گشتاور اعمال شده به آن شروع به پیچیدن کرده و مجراهای شیر هیدرولیک فرمان را باز می کند تا فشار هیدرولیک به یک طرف از جک هیدرولیک فرمان وارد شود.
حال وقتی بعضی از مکانیک ها برای نرم کردن فرمان این میله را تراش می دهند با این کار حساسیت تورشن بار را بالا می برند و مجرا های شیر هیدرولیک فرمان با نیروی کمتری باز می شوند و در نتیجه فرمان خودرو به اصطلاح نرم می شود. مشکل از انجا شروع می شود که با افزایش حساسیت تورشن بار با وارد کردن کمترین نیرو در سرعت های بالا شیر هیدرولیک عمل کرده و فشار به یکی از طرف های پیستون جک هیدرولیک وارد می شود و فرمان به اصطلاح به شدت تیز می شود که خطرات خود را دارد.
این عمل دارای چند اشکال اساسی می باشد اول اینکه این عمل در محیط هایی کاملا غیر استاندارد انجام می شود و برای اینکار در شیرهای هیدرولیک فرمان از قطعات غیر استاندارد استفاده می شود. دومین اشکال امکان شکسته شدن ترشن بار وجود دارد زیرا ضخامت آن کم شده و مقاومت آن به پیچش کاهش شدید پیدا می کند. توجه داشته باشید که شیر هیدرولیک فرمان حساسیت بالایی نسبت به آلودگی دارد که با دست کاری و اسمبل کردن آن در محیط آلوده دچار آسیب می شود که در کوتاه مدت نشانه های این اشکال در سیستم هیدرولیک خود را نشان می دهد.
به این نکته توجه داشته باشید شیر هیدرولیک فرمان در خودرو جز قطعات فوق ایمنی محسوب می گردد پس سلامت خود و خانواده خود را در معرض خطر قرار ندهید.
با توجه به توضیحات بالا خود تصمیم بگیرید که آیا این عمل مناسب خودروی شما می باشد یا خیر؟
محمد شمسی
مجله فنی مهندسی کتاب خودرو